Darn barn gan Rheolwr y Bartneriaeth Sgiliau Rhanbarthol, Sian Lloyd Roberts
Mae'r ddwy flynedd ddiwethaf wedi bod yn heriol i bawb o'r pandemig. Mae wedi newid y farchnad gyflogaeth yn sylweddol ar bob sector. Wrth i ni ddechrau dod allan o effaith y pandemig ar y rhanbarth, sut olwg fydd ar y farchnad lafur eleni?
Mae Partneriaeth Sgiliau Rhanbarthol Gogledd Cymru wedi chwarae rhan allweddol yn y gwaith o ddarparu cipolwg ar dueddiadau'r farchnad lafur yn y rhanbarth, ac mae'r tueddiadau hyn yn galluogi cyflogwyr i fod yn barod ar gyfer y flwyddyn sydd i ddod.
Trosolwg:
Y llynedd, yr ofn mwyaf i gyflogwyr a gweithwyr oedd diswyddiadau torfol a diweithdra, wrth i sectorau ei chael hi'n anodd ymdopi â'r heriau pandemig. Fodd bynnag, mae 2022 yn edrych yn wahanol iawn.
Os edrychwch ar y penawdau a'r newyddion, gallech feddwl bod y farchnad lafur mewn iechyd yn un da – gyda swyddi ar eu lefelau uchaf erioed, a'r nifer uchaf erioed o swyddi gwag ar draws pob sector o'r economi. Yng Ngogledd Cymru, mae nifer y swyddi gwag wedi cynyddu 140% mewn nifer o gymharu gyda cyn y pandemig - ac maent ar eu huchaf erioed. Mae'r rhain yn swyddi gwag ar draws yr holl rolau a sectorau galwedigaethol, gyda'r cyfraddau swyddi gwag uchaf ar draws rolau Iechyd a Gofal Cymdeithasol a Thwristiaeth a Lletygarwch.
Fodd bynnag, er ein bod yn gweld bod y diweithdra torfol a ragwelir wedi'i osgoi yn y sector hwn, rydym bellach yng nghanol dwy argyfwng gwahanol iawn – y bwlch cyfranogiad a'r prinder llafur cynyddol.
Yng Nghymru, gostyngodd y gweithlu o tua 40-50,000 o bobl yn 2021. Mae gennym lai o weithwyr ar gael yn y farchnad lafur ac yr ydym wedi gweld colli staff medrus mewn llawer o sectorau. Gyda Covid-19 yn cynnig persbectif newydd i unigolion ar fywyd, mae rhai pobl wedi penderfynu newid gyrfa, neu adael y gweithlu'n gyfan gwbl (ymddeoliad cynnar mewn pobl dros 50 oed), gan greu colli gwybodaeth a phrofiad.
Ar yr un pryd, mae cyflogwyr yn wynebu prinder llafur a phroblemau recriwtio ar raddfa nad yw wedi'i gweld o'r blaen yn y rhanbarth. Ar hyn o bryd mae llai o bobl ddi-waith, ond ni all y cyflenwad llafur gadw i fyny â'r galw am lafur. Gallai'r prinder hwn atal adferiad economaidd yn y rhanbarth
Sectorau Allweddol:
Mae Sgiliau Digidol yn bwysicach nag erioed:
Un o'r prif sgiliau galw gan y rhan fwyaf o gyflogwyr yw sgiliau digidol. Mae'r pandemig wedi trawsnewid y ffordd rydym yn gweithio ac wedi ein gorfodi i fod yn ddigidol dros nos. Mae'r sgil yn tyfu ar draws pob sector ac mae wedi amlygu bylchau mewn meysydd sgiliau TG sylfaenol, codio, datblygu gwe, marchnata cymdeithasol a digidol, seiber ddiogelwch a datblygu apiau. Mae darparwyr addysgol yn y rhanbarth wedi bod yn ymateb i'r her hon gyda chyrsiau pwrpasol byr i uwchsgilio'r gweithlu presennol. Waeth beth fo'r pandemig, bydd sgiliau digidol wedi bod yn hanfodol i weithlu wrth i ni anelu at ddyfodol llawer mwy digidol.
Mae Swyddi Gwyrdd ar gynnydd:
Tynnodd Covid-19 sylw at y dewis rhwng dau lwybr adfer posibl: un sy'n garbon isel, ac yn un sy'n cloi i newid trychinebus yn yr hinsawdd. Bydd y newid carbon isel yn gofyn am addasu a newid sectorau a diwydiannau sy'n bodoli eisoes a chreu galwedigaethau newydd sy'n gofyn am sgiliau newydd. O ôl-ffitio sgiliau yn y diwydiant adeiladu i greu tyrbinau gwynt ar ffermydd gwynt, bydd angen uwchsgilio ac ailsgilio ein gweithlu presennol ac yn y dyfodol.
Yng Ngogledd Cymru, yr ydym mewn sefyllfa dda i fanteisio ar dechnolegau carbon isel newydd gyda buddsoddiadau mewn ynni'r llanw, y gwynt a'r ynni niwclear a chwistrelliad o gyllid y Cynllun Twf a fydd yn creu ychydig yn swil o 1,000 o swyddi newydd yn y rhanbarth.
Mae Arweinyddiaeth a Rheolaeth yn parhau i fod ar y brig:
Sgil nad yw wedi newid o ganlyniad i'r pandemig, yw Arweinyddiaeth a Rheolaeth, ynghyd â sgiliau fel creadigrwydd, meddwl yn feirniadol, a sgiliau cyfathrebu rhyngbersonol. Mae'r rhain yn parhau i fod yn ffocws allweddol i fusnesau ledled y rhanbarth yn y dyfodol, sydd wedi bod yn allweddol wrth i gyflogwyr fynd drwy gyfnodau digynsail.
Beth all cyflogwyr ei wneud?
Gan ein bod yn profi'r farchnad lafur dynnaf ers degawdau, mae'n amlwg y bydd yn rhaid i gyflogwyr weithio hyd yn oed yn galetach yn 2022 i ddod o hyd i staff a'u cadw. Mae hyn yn golygu mwy o ffocws ar ansawdd swyddi, cyflogau teg a hysbysebu swyddi mor hyblyg â phosibl, a fydd yn helpu i ddenu mwy o bobl i'r farchnad lafur, megis gweithwyr hŷn, pobl anabl a rhieni.
Rhan allweddol arall i gyflogwyr yw buddsoddi mewn datblygu staff a sgiliau. Ni fu gwella sgiliau'r gweithlu presennol a chreu cyfleoedd dilyniant mewnol erioed mor bwysig. Bydd hyn nid yn unig yn ehangu'r ystod o ymgeiswyr y gall cyflogwyr eu denu, ond bydd hefyd yn mynd i'r afael â bylchau mewn sgiliau drwy hyfforddi staff presennol. Dylai busnesau angori uwchsgilio a buddsoddi yn y gweithlu fel egwyddor fusnes graidd a manteisio ar raglenni fel y Cyfrifon Dysgu Personol a phrentisiaethau i lenwi eu bylchau a'u gofynion o ran sgiliau.
Drwy greu diwylliant o ddysgu parhaus, gall cyflogwyr greu gweithlu mwy ystwyth, hybrid sy'n allweddol i ymateb yn effeithiol i'r amgylchedd busnes newidiol a chyfleoedd marchnad newydd fel y maent yn ymddangos.
Os hoffech wybod mwy, cysylltwch â ni: info@rspnorth.wales